Ai trong chúng ta cũng đang tìm kiếm hạnh phúc và bình an. Với những người lãnh đạo, chúng ta tìm kiếm sự ảnh hưởng, tìm kiếm cách thức để có được những quyết định tốt hơn và hiệu quả hơn, sự tự nhận thức – một năng lực của người có trí tuệ cảm xúc cao sẽ giúp bạn điều đó.
Sự tự nhận thức là gì?
Sự tự nhận thức là khả năng nhận biết và hiểu rõ về bản thân, bao gồm cảm xúc, suy nghĩ, giá trị, và hành vi, khát khao, con đường thành công của riêng mình.
Đây là một yếu tố quan trọng của trí tuệ cảm xúc, giúp con người có khả năng kiểm soát và quản lý bản thân một cách hiệu quả.
Vai trò của sự tự nhận thức
Sự tự nhận thức có thể giúp bạn mỗi ngày trở nên hoàn thiện hơn và trở thành phiên bản tốt hơn của chính bản thân mình.
Ngày trước, có một người đồng nghiệp trong công ty rất dễ thương. Bạn ấy hay chia sẻ những tình huống bạn làm việc với khách hàng như thế nào và có những thành công gì. Ban đầu mình cũng thú vị với những câu chuyện như vậy, nhưng sau đó mình bắt đầu trở nên khó chịu. Thậm chí có lúc, mình cảm thấy không muốn nói chuyện với bạn.
Đến một ngày, trong một lần bạn chia sẻ, mình bắt đầu quan sát cảm xúc và suy nghĩ của mình và chợt nhận ra, ôi, thật ra mình đang cảm thấy bị đe dọa thì đúng hơn. Cứ mỗi lần bạn ấy chia sẻ, thực ra mình cảm thấy rằng mọi người đang chú ý tới bạn và bạn ấy đang đe dọa vị thế của bản thân mình. Mình nhận ra, hạt giống ghen tị đang bắt đầu trồi lên từ trong vô thức của mình.
Sau lần đó, mình bắt đầu thay đổi, mình nhìn nhiều hơn về khía cạnh tích cực của những câu chuyện chia sẻ, mình viết lại cho bản thân những câu nếu thì kiểu như là: “NẾU ai đó chia sẻ một câu chuyện thành công THÌ tôi sẽ mỉm cười và tự nhủ, đây là một cơ hội nữa để tôi học thêm một bí mật nghề nghiệp”. Mình cũng dành thời gian để tìm hiểu những điều tốt đẹp về người bạn đồng nghiệp kia và cho đến bây giờ, mình cảm thấy rất vui và hào hứng nếu bạn ấy hay ai đó chia sẻ những câu chuyện như vậy.
Đó là một ví dụ về sự tự nhận thức những cảm xúc và suy nghĩ của bản thân.
Bạn biết không, có hai dạng của sự tự nhận thức. Một là bạn nhận ra những cảm xúc, những suy nghĩ và hành vi của bản thân và hai là bạn nhận thức được bạn đang xuất hiện như thế nào trong mắt của người khác.
Khía cạnh thứ hai có chút rủi ro, vì khi bạn quá tập trung vào việc mình đang xuất hiện trước người khác như thế nào, sẽ lại phản tác dụng là bạn quá chú tâm vào suy nghĩ và cảm nhận của người khác mà quên đi chính bản thân mình.
Vậy sự tự nhận thức có quan trọng không? Mình có thể nói với bạn là nó rất quan trọng. Sự tự nhận thức có thể giúp cho bạn:
- Năng lực để ứng phó với những tình huống bất thường và không lường trước được từ bên ngoài.
- Đánh giá xem các cảm xúc và suy nghĩ của mình đang như thế nào và nguồn gốc của nó đến từ đâu để điều chỉnh. Từ đó sẽ giúp bạn có được các mối quan hệ tốt hơn rất nhiều.
- Ý thức được cảm xúc và hành vi của những người xung quanh một cách hiệu quả hơn rất nhiều, đó là nền tảng của sự đồng cảm. Có khả năng ảnh hưởng một cách tích cực lên những người xung quanh thông qua việc ý thức về việc họ đang nhìn mình như thế nào và mình cần điều chỉnh gì.
- Tự nhận thức làm cho chúng ta trở nên hạnh phúc hơn, giảm hẳn việc stress và luôn nhìn vào khía cạnh tích cực của vấn đề.
- Tự nhận thức giúp chúng ta tránh được những định kiến cá nhân và ra quyết định hiệu quả hơn rất nhiều.
- Tự nhận thức giúp cho bạn yêu thương và chấp nhận bản thân hơn rất nhiều so với khi không có khả năng này. Đó là nền tảng để bạn biết yêu thương đúng cách và chấp nhận người khác.
Bạn thấy đấy, có rất nhiều lợi lạc, thậm chí là những phép màu sẽ xảy ra nếu mỗi chúng ta có sự tự nhận thức tốt hơn. Chẳng phải các bất đồng, xa hơn là chiến tranh, là bạo lực đến từ việc mỗi cá nhân hoàn toàn không ý thức được bản thân sao?
Làm thế nào để nâng cao sự tự nhận thức – nâng cao trí tuệ cảm xúc?
Lợi lạc là vậy, nhưng để thực hành và nâng cao năng lực tự nhận thức cũng đòi hỏi mỗi chúng ta có một thời gian đủ lâu. Nghe qua thì không có, nhưng sự thực là để nó biến thành bản năng và thói quen của mình thì cần phải luyện tập mỗi ngày một chút.
Tại UDOO, tụi mình có hai cách cho bạn luyện tập.
Một là thông qua các bài tập quan sát hơi thở, quan sát cơ thể, quan sát cách phản ứng của mình qua các bài tập và các mối quan hệ để giúp bạn gia tăng sự tự nhận thức.
Cách này bạn cứ làm mỗi ngày thông qua các thói quen mà tụi mình gọi là Power-UP (các bài tập nâng cao sức mạnh tự thân).
Cách thức hai quan trọng hơn nhiều, đó là các nhóm chính bắc. Tụi mình tạo ra các nhóm từ 4-8 người và gọi nó là các nhóm chính bắc. Chữ “chính bắc” ở đây mang hàm ý giống như ngôi sao bắc đẩu, ngôi sao dẫn đường cho chúng ta mỗi khi lạc lối vậy. Một khi năng lực tự thân chưa đủ, chúng ta cần các trợ lực từ bên ngoài.
Nhóm chính bắc là một cách làm độc đáo và rất thú vị mà tụi mình đang triển khai cho những người thực hành trí tuệ cảm xúc khi đến với UDOO.
Sự thật thì khả năng tự nhận thức đến từ 3 khía cạnh sau đây, một là sự trải nghiệm, hai là chiêm nghiệm và ba là việc tương tác và chia sẻ để nhận được những phản hồi của mọi người.
Chính các nhóm chính bắc là nơi bạn sẽ nhận được những phản hồi này, những góp ý chân thành và thực tế về bản thân bạn.
Quá trình tương tác trong nhóm cũng là môi trường tuyệt vời để bạn nhận ra những điểm mù của bản thân, thông qua cả việc quan sát bản thân lẫn người khác chia sẻ.
Bạn thân mến, mọi chúng ta đều hướng tới sự bình an, hạnh phúc. UDOO, đã chọn con đường là quay trở về bên trong để thấu hiểu bản thân, làm rõ la bàn nội tâm của bản thân, trên hành trình ấy, sự tự nhận thức chắc chắn là một năng lực thiết yếu và không thể thay thế được.
Qua những mô tả tới lúc này, bạn tự đánh giá trong thang điểm 10, khả năng tự nhận thức của mình ở mức mấy điểm?Hãy chia sẻ xuống phía dưới bằng cách comment xuống phía dưới để chúng ta cùng học hỏi, cùng phát triển với nhau nhé.
Chúc bạn ngày mới an lành.
